Psycholog, psychoterapeuta, psychiatra – jakie są różnice? Czym zajmują się ci specjaliści?
Osoby, które nigdy nie brały udziału w psychoterapii, a także nie miały kontaktu z psychiatrą, ani psychologiem, często mają problemy z właściwym przypisaniem konkretnych specjalistów do odpowiednich dziedzin i zakresu usług, jakie świadczą. Problem ten jest dość powszechny, dlatego postanowiliśmy przygotować krótki zbiór informacji, które pozwolą określić różnicę między psychologiem a psychoterapeutą i psychiatrą. Zachęcamy do lektury!
Kim jest psycholog? Czym się zajmuje?
Na początek omówmy zawód psychologa, który wykonywać mogą osoby po studiach magisterskich. Warto podkreślić, że wcale nie musi on polegać na świadczeniu usług psychologicznych. Istnieje bowiem wiele specjalizacji i obszarów, spośród których wymienić można między innymi psychologię:
- biznesu,
- sportu,
- pracy,
- marketingu,
- szkolną.
Do tego dochodzi jeszcze psychologia kliniczna, w ramach której specjaliści przeprowadzają chociażby diagnozą psychologiczną, a także udzielaniem pomocy. Podobnie wygląda w przypadku mediacji, którą prowadzić może psycholog. Najważniejsze jest to, że nie zajmuje się on typową terapią, a bardziej konsultacjami psychologicznymi. Do jego obowiązków należeć może ponadto interwencja kryzysowa.
Psychoterapeuta – kto to jest? Jakie są jego kompetencje?
Skoro wiesz już, jak pracuje psycholog, możemy przejść do psychoterapeuty. Jak sama nazwa wskazuje, jest on odpowiedzialny za prowadzenie terapii, które mogą mieć różne wymiary. Wszystko zależy od tego, w jakim dokładnie nurcie wyspecjalizował się dany fachowiec. Wśród najważniejszych odmian znajdują się psychoterapie:
- poznawczo-behawioralne,
- humanistyczno-egzystencjalne,
- psychodynamiczne,
- psychoanalityczne,
- systemowe,
- integratywne.
Co trzeba zrobić, żeby zostać psychoterapeutą? Przede wszystkim należy skończyć studia na jednym z kierunków humanistycznych lub medycznych (psychologia, filozofia, pedagogika, psychiatria). Następnie niezbędne jest przejście szkolenia podyplomowego i zdanie egzaminu certyfikowanego. W jego ramach kandydaci na psychoterapeutów odbywają staż kliniczny i zaliczają zajęcia teoretyczno-praktyczne.
W zależności od wybranego nurtu, specjaliści zajmują się nieco innymi przypadkami. W różny sposób prowadzą również terapię. Warto zgłosić się do nich w przypadku problemów z depresją, rozmaitymi lękami, a także innymi problemami, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. W trakcie pierwszego (i kolejnych) spotkania, psychoterapeuta określi rodzaj i przebieg terapii.
Od czego jest psychiatra? Kiedy warto się do niego udać?
Pozostał nam już tylko jeden fachowiec do omówienia, a więc psychiatra. W odróżnieniu do dwóch opisywanych wcześniej, tutaj mamy do czynienia z lekarzem. To zaś oznacza, że jego praca polega na diagnozowaniu i leczeniu chorób psychicznych. Zajmuje się ponadto rozmaitymi zaburzeniami, często wykrywanymi najpierw przez psychoterapeutów, którzy, po rozpoznaniu, kierują takie osoby właśnie do psychiatry.
Specjalista dobiera i przepisuje leki, może również zalecić psychoterapię (i prowadzić ją, jeśli ukończył stosowne szkolenia) – w połączeniu z farmakoterapią, zamiast niej lub po jej zakończeniu. W odróżnieniu od psychoterapeuty, psychiatra ma uprawnienia do wystawiania nie tylko recept, ale też skierowań do szpitala bądź oddziału odwykowego, czy zwolnień (L4).
Powyższe informacje jasno wskazują na najważniejsze różnice dzielące psychologów od psychiatrów i psychoterapeutów. Wiedza na ten temat może pomóc Ci w wyborze fachowca, do którego zechcesz się udać. Pamiętaj, że to psychiatra zajmuje się farmakoterapią polegającą na doborze odpowiednich leków. W jej trakcie powinien on przeprowadzać regularne kontrole, w trakcie których oceni Twój stan – nie tylko psychiczny, ale też fizyczny. Psychoterapeuta natomiast odpowiada za terapie, których cele mogą być inne. Do tego dochodzi psycholog o konkretnej specjalizacji, niekoniecznie związanej z pomocą psychiczną.
